دل نوشته ها

Cocaine – کوکائین

گزارش تحقیق= بررسی P50 (Pb) از AMLR و N100 سمعک اتیکندر گروه پانزده نفره معتاد به کوکائین (12 مرد و 13 زن) در سنین 23 تا 45 سال (میانگین 38 سال) همراه با یک گروه مشاهده (13 نفر) انجام شد. AMLR با دو الگو (شرایط) محرک انجام می‌شد: الف- سری‌ها (زنجیرها)ی متفاوت سیگنال کلیک با فواصل بین محرک (ISI) متفاوت (500ms و 2ms و 5ms و 8sec) و ب- الگو کلیک جفتی با فاصله 500ms بین S1 و S2. الگوی کلیک جفتی را به دو صورت ارائه کردند: a- S2 , S1 هر دو کلیک و عیناً مشابه هم بودند. b- S2 , S1 تون برست 500HZ و 1000HZ بودند. نتیجه این تحقیق آن است که، دامنه P50 (Pb) با کلیک‌های تکرار شونده با فواصل کوتاه در گروه کوکائین و گروه شاهد تفاوت ندارد. با فواصل (ISI) طولانی تر، دامنه P50 در گروه کوکائین کوچک تر از گروه شاهد است. محققین این یافته را بدین صورت تفسیر کردند که وقفه‌های نورونی در سطح پردازش پیش آگاهانه (Preattentive) حسی در هر دو گروه دست نخورده مانده است. با الگو کلیک جفتی، فقط N100 (و نه P50) بطور چشمگیری برای سیگنال S2 در گروه کوکائین کاهش یافته است. پژوهشگر این یافته را بدین صورت تفسیر کرد که، در معتادان به کوکائین، وقفه‌های نورونی (Inhibition) در سطح پردازش اطلاعات پیش آگاهانه نقصان می‌یابد. بنابراین در اعتیاد به کوکائین، ظاهراً موجب تأثیرات سوء بر نحوه پردازش اطلاعات می‌شود.

عوامل متفرقه موثر بر AMLR

طب جایگزین

طب سوزنی برای تسکین (و درمان) بسیاری از بیماری‌ها کاربرد دارد.

گزارش تحقیق= تأثیر طب سوزنی بعنوان یک محرک بر AMLR، با آرایش 21 الکترودی روی 19 مرد نرمال بررسی شد، نتیجه آنکه، با تحریک طب سوزنی، پلارتیه چندین مولفه AMLR (Na , Po) معکوس می‌شود (پژوهشگر آن را P17 , N12 نامیدند). با تحریک طب سورنی یکطرفه، دامنه مجموعه‌های اصلی AMLR (Nb–Pb , Na-Pa) بطور قابل توجه افزارش می‌یابد در حالی که نهفتگی آنها بدون تغییر می‌مانند. با محرک طب سوزنی، PAM (پاسخ عضلات پشت گوش) و همچنین Pb,Pa (که از قشر مغز در لوب تمپورال منشاء میگیرند) تغییر می‌کنند.

کاربرد بالینی و جمعیت‌های خاص

ارزیابی حساسیت شنوایی

حداقل 3 مزیت برای استفاده از AMLR برای ارزیابی الکتروفیزیولوژیک آستانه شنوایی وجود دارد. اول= دامنه مولفه اصلی (Pa) نسبتاً بزرگ است (حدود دو برابر بزرگتر از موج V در ABR) دوم= با محرک‌هایی با فرکانس خاص مثل تون بر ست‌هایی با طول مدت نسبتاً طولانی تر (10ms و بیشتر)، ثبت AMLR راحت تر انجام می‌شود.

گزارش تحقیق = AMLR با کلیک و تون برست 250 و 4000 هرتز در بزرگسالان بررسی شد. مجموعه Na-Pa از نظر دامنه، با محرک کلیک بزرگتر از محرک تون برست است. دامنه Na-Pa برای 4000Hz بزرگتر از دامنه Na-Pa برای 250Hz است.

گزارش تحقیق (از محققین بالا) دامنه AMLR برای محرک کم فرکانس بزرگتر از دامنه AMLR برای محرک پرفرکانس است. استفاده از ماسکینگ همانسویی (محرک و نویز در یک گوش) برای کاستن از احتمال برانگیختن AMLR از نواحی فرکانسی فراتر از فرکانس محرک (تحریک نواحی فرکانسی بالاتر، توسط محرک کم فرکانس و پر شدت) استفاده می‌شود.

گزارش تحقیق = کاربرد محرک تون برست و ماسکینگ با تون – همانسویی بررسی شده است. انتخاب فرکانس برای ABR و AMLR یکسان است. کوک جغرافیایی (Tonotopic Tunning) از ساقه مغز تا کورتکس مشابه است. از ABR و از AMLR می‌توان برای تخمین آستانه شنوایی با فرکانس ویژه استفاده کرد.

گزارش تحقیق: AMLR کلیک و تون برست (پایین 500Hz) و بالا (4000Hz) را بررسی کردند. سمعک زیمنس آلمانبا محرک تون برست فرکانس پایین (500Hz) دامنه و پایداری Pb بیشتر است.

طول مدت (Duration)

مطالعه روی تاثیر طول مدت محرک در ABR اندک است. مطالعه تاثیر طول مدت (زمان تاخیر، افت و پلاتو) در AMLR فراوان صورت گرفته است. از ابتدا AMLR بعنوان یک تکنیک بالقوه برای ارزیابی حساسیت شنوایی در نواحی فرکانسی مجزا مطرح بوده است. محدودیت‌های روش تحقیق در مطالعات اولیه منجر به کسب نتایج محدود شده است. اکثرا تاخیر زمان خیز / افت را برای محرک تونال در یک شدت (dBSL 50 تا 40) بررسی کرده اند. و به بررسی تاثیر سایر فرکانسهای بالاتر و پایین‌تر و شدت‌های مختلف نپرداخته اند. با کاستن از طول مدت خیز محرک تا 50msec (در واقع ایجاد یک کلیک) دامنه AMLR بزرگتر می‌شود.

تاثیر تغییر زمان خیز / افت برای مولفه‌های تاخیری (Pa نسبت به Nb و Nb نسبت به Pb) بیشتر از تاثیر بر روی مولفه‌های مقدم (Pa نسبت به Na و Na نسبت به Pa) است.

پارامترهای محرک:

مبدل – نوع محرک – طول مدت – شدت – نسبت تکرار و فاصله بین محرک‌ها (بزرگسال – کودک) پاسخ 40HZ – تعداد و توالی ارائه محرک‌ها – پلاریته – محرک یک / دو گوشی – گوش راست یا چپ.

مبدل:

AMLR با هر دو نوع مبدل روی گوشی یا اینسرت قابل سمعک زیمنس هوشمندانجام است. در مبحث AMLR، مزایایی برای استفاده از اینسرت در مقابل روی گوشی برای ABR بیان شده است (جدول 3-3) اکثر این مزایا در مورد AMLR صدق نمی‌کنند. به تعبیر دیگر بعضی معایب بیان شده برای استفاده از هدفون روی گوشی در ثبت ABR. در مورد AMLR صحیح نیست. مثلا: هنگام آنالیز موج‌های اول در EchoG یا ABR خود محرک باعث ایجاد آرتیفکت می‌شود (با استفاده از هدفون روی گوش) که این مطلب در مورد AMLR مطرح نیست. حتی Na که کوتاهترین نهفتگی را در میان موج‌های AMLR دارد. نیز حدود 10 تا 15 میلی ثانیه بعد از چارچوب زمانی جدی ترین آرتیفکت‌های ناشی از محرک ثبت می‌شود. به هر حال، مزایای برجسته استفاده از اینسرت در مقابل هدفون روی گوشی، برای ثبت همه پاسخ‌های الکتروفیزیولوژیک شنیداری، در مورد AMLR نیز اهمیت زیادی دارد: مانند افزایش کاهش بین گوشی (IA)، کاهش بیشتر نویز زمینه، بهداشت گوش (با بالشتک‌های یکبار مصرف اینسرت)، و راحتی بیشتر.

مورد آخر (راحتی بیشتر) به ویژه در کارهای تحقیقاتی مفهوم پیدا می‌کند (جلسات آزمون طولانی هستند و بیمار در زمانی طولانی تر می‌تواند آرامش داشته باشد). برای ثبت AMLR، استفاده از اینسرت توصیه می‌شود (کودکان و بزرگسالان). AMLR را با محرک BC نیز می‌توان ثبت کرد.

نوع محرک

دو نوع رایج محرک برای ثبت AMLR، تون برست و کلیک است. در منابع مختلف، تعاریف متفاوت (و ناهماهنگی) از دو واژه فوق ارائه کرده‌اند. گاهی این دو واژه را به جای دیگری بکار می‌گیرند. در مقالات مختلف باید به تفاوت روش تحقیق، و تفاوت دیدگاه‌ها (ادیولوژیک – نورولوژیک و سالمندی و ... ) توجه کرد. تا همین اواخر، تنها محرک AMLR کلیک بوده است. اکنون استفاده از سیگنال تون برست طولانی تر در AMLR بالینی تایید و تشویق می‌شود. (برای دو جنبه AMLR : تعیین آستانه و نورولوژی). در بررسی تفاوت بین AMLR با کلیک و با تون برست، طول مدت اهمیت دارد (که در قسمت بعد بررسی می‌شود).

چون برای اکثریت پاتولوژی‌های گوش میانی (از قبیل التهاب گوش میانی) کاهش شنوایی برای فرکانس‌های پایین، بیشتر و در فرکانس‌های بالاتر، کمتر است. ABR برانگیخته سمعک نامرئیشده توسط محرک کلیک تمایل دارد که میزان آسیب شنوایی را در فرکانس‌های پایین کمتر از حد تخمین بزند. در مقابل، نقص موجود در فرکانس بالا در انقطاع زنجیره استخوانچه‌ای در ناحیه فرکانسی که بیشتر برای توید ABR مهم است، اتفاق می‌افتد.

پاتولوژی حلزون:

یافته‌های ABR در پاتولوژی حلزون به طور شاخصی از موارد توصیف شده برای کاهش شنوایی انتقالی متفاوت هستند. ABR تقریباً در آسیب حسی (حلزونی) شدید به طور چشمگیری قوی است، اگر چه موج I ممکن است نامشخص باشد و یا غیر قابل کشف باشد. ABR در واقع مستقل از کاهش شنوایی موجود در فرکانس‌های پایین است. ABR ظاهراً طبیعی در بیماران دچار آسیب حسی دارای حساسیت شنوایی خوب در ناحیه 2000 تا 4000 هرتز ثبت می‌شود.

حتی کاهش شنوایی حسی در ناحیه فرکانسی ABR (1000 تا 4000 هرتز) معمولاً به طور قابل توجهی زمان نهفتگی یا دامنه پاسخ را برای سطوح شدت تحریکی بالا (80 dBHL یا بالاتر) تحت تاثیر قرار نمی‌دهد تا زمانی که سطح شدت تحریک به حداقل 50 تا 60 dBHTL برسد. موج I اغلب وجود ندارد. ABR در بیماران دارای کاهش شنوایی شدید تا عمیق در فرکانس‌های بالا، علی‌رغم آستانه شنوایی بهتر در فرکانس‌های پایین وجود ندارد.

در کاهش شنوایی حسی ـ متوسط - فرکانس بالا ، تابع شدت ـ نهفتگی موج V نسبت به حالت طبیعی عمیق تر یا دارای شیب بیشتر است. در سطوح شدتی پایین موج V ثبت نمی‌شود. پاسخ برای اولین بار زمانی ظاهر می‌شود که سطح شدت محرک کلیک به آستانه شنوایی در ناحیه فرکانسی 1000 تا 4000 هرتز ب‌رسد. در واقع، ظاهر ABR برای سطوح شدت تحریکی تا حدی پایین‌تر، سهم فرکانس‌های ادیومتریک پایین‌تر از 1000 هرتز را برای تولید پاسخ پیشنهاد می‌کند. زمان نهفتگی پاسخ در این سطح شدت به طور غیر طبیعی طولانی شده است. چون در این سطح شدت پاسخ توسط بخش‌های راسی‌تر حلزون تولید می‌شود و تا حدی نیاز به زمان بیشتری برای طی مسافت در طول غشا قاعده‌ای دارد. بنابراین، هنگامی‌که سطح شدت محرک به ورای آستانه شنوایی در ناحیه 4000 تا 1000 هرتز می‌رسد، زمان نهفتگی موج V به طور سریعی کاهش می‌یابد و سرانجام در داخل محدوده طبیعی قرار می‌گیرد.

- شکل موج ABR در زمان تولد ناکامل است و به طور مطمئن برای نوزادان نارس رشد نکرده است. معمولا فقط سه موج اصلی ( امواج I-III-V ) مشاهده می‌شوند.

3- میزان زمان نهفتگی بین موجی ( I-III ، III-V ،I-V ) در آغاز طولانی است. زمان نهفتگی موج I-V به طور طبیعی در حدود 5 میلی ثانیه در زمان تولد است. سرانجام ، در طی 18 ماه اول زندگی تا 2 سالگی دیگر اجزاء موج ABR ظاهر می‌شوند و زمان نهفتگی امواج III و V به طور پیشرونده‌‌‌ای کوتاهتر می‌شود. بعد از 18 ماهگی تا دو سالگی ABR لزوما از نظر زمان نهفتگی و دامنه شبیه بزرگسالان است. سن باید در نظر گرفته شود وقتی که یافته‌های ABR در بچه‌های زیر سن 18 ماه تفسیر می‌شوند.

ABR برای اولین بار در تقریبا 27 تا 28 هفته سن حاملگی(Conceptional age) سمعک کودکانمی‌تواند ثبت شود. در این زمان ( به خوبی قبل از ختم حاملگی در 40 هفته ) موج I نسبت به امواج دیرتر نسبتا برجسته است ، چون سیستم شنوایی محیطی قبل از سیستم عصبی مرکزی شنوایی رشد می‌کند. دامنه موج I در نوزادان تازه متولد شده تا حدود 2 برابر، نسبت به بزرگسالان بزرگتر است. دلیل آن مجاورت الکترود ثبت کننده پاسخ به حلزون ناشی از ابعاد نسبتا کوچک سر است. در نوزادان زمان نهفتگی موج I از 0.3 میلی ثانیه تا بیش از 1 میلی ثانیه در مقایسه با میزان بزرگسالان طولانی شده است. کاهش نسبتا سریع زمان نهفتگی موج I بلافاصله بعد از تولد به رشد اولین سیناپس در راههای شنیداری آوران نسبت داده شده است. همه پژوهشگران موافق با این نظریه نیستند. دانشمندانی یافتند که میزان دامنه و زمان نهفتگی موج I برای 20 نوزاد نارس و 20 بزرگسال طبیعی یکسان بود. این دانشمندان دو نظریه برای توضیح یافته قبلی یعنی تغییرات موج I در نوزادان تازه متولد شده دارند .

زمان نهفتگی بین موجی نشان دهنده زمان انتقال سیگنال عصبی در طول راههای شنیداری از عصب هشت مغزی تا مغز میانی و فراتر می‌باشد. به خصوص، زمان نهفتگی بین موجی، تاخیر همراه شده با زمان انتقال اکسونی در طول راههای نورونی و یا تاخیر سیناپتیک بین نورون‌ها را منعکس می‌کند.

دامنه دومین عامل اصلی اســت که معمولا آنالیز می‌شــود. اگرچه دامنه معمولا بر حسـب میکروولت توصیف می‌شود ، تکنیک‌های متفاوتی برای محاسبه دامنه اجزاء پاسخ شنیداری ساقه مغز استفاده می‌شوند. حتی در یک شکل موج منفرد نیز تکنیک‌های متفاوتی برای محاسبه دامنه استفاده می‌شوند.

الف )یک تکنیک معمول عبارت است از : اندازه گیری تفاوت ولتاژ بین قله و دره مقدم بر قله یک موج . این روش معمولا برای تعیین دامنه امواج I و III استفاده می‌شود.

ب)روش معمول بالینی دیگر عبارت است از محاسبه تفاوت ولتاژ بین قله و دره بعد از قله . این روش معمولا در تعیین دامنه موج V استفاده می‌شود.

ج ) محاسبه تفاوت دامنه بین ولتاژ قله موج و ولتاژ خط پایه است. این روش به ندرت در آنالیز امواج ABR به کار می‌رود.

کاربردهای روش سوم :

الف) محاسبه نسبت دامنه دو جزء موجی از قبیل نسبت دامنه برای SP و AP در الکتروکوکلئوگرافی

ب) محاسبه دامنه‌های مطلق پاسخ‌های برانگیخته شنوایی با زمان نهفتگی دیرتر از قبیل AMLR- - ALR – P300

معمول ترین اندازه گیری نسبی دامنه در آنالیز پاسخ شنیداری سمعک اینترتونساقه مغز نسبت دامنه موج V به I است.

نسبت دامنه موج V به I به طور طبیعی حداقل 1 یا به طور قابل توجهی بزرگتر از یک است.

یک مفهوم اساسی دیگر در آنالیز شکل موج پاسخ شنیداری ساقه مغز جهت پولاریته پاسخ است.

پولاریته پاسخ شنیداری ساقه مغز به عوامل زیر بستگی دارد.

الف ) مکان الکترود نسبت به تولید کننده پاسخ

ب) کدام الکترود به ولتاژ ورودی مثبت و منفی تقویت کننده تفاضلی متصل شده است.

فواصل بین سنبله در نورون‌ها در آن محل نشانگر فرکانس‌هامونیک است. فواصل به صورت اعداد صحیح مضرب 2.5 میلی ثانیه نمایان می‌شوند. هر دو روش بدست آوردن اطلاعات ممکن است به سیستم شنوایی این امکان را بدهد که‌هامونیک 400 هرتز را تشخیص دهد.

سیستم شنوایی ممکن است شامل یک تشخیص دهنده‌ی الگو باشد و از فرکانس‌های موجود در عناصر حل شده، نواک پایین صدای پیچیده را تعیین کند. در اصل، تشخیص دهنده‌ی الگو سعی در پیدا کردن مجموعه‌‌‌ای از‌هامونیک‌ها دارد که بهترین مورد مشابه را به عناصر فرکانس موجود می‌دهد. فرکانس اساسی این مجموعه، نواک را تعیین می‌کند. برای مثال، تجزیه و تحلیل اویه فرکاس‌های 800، 1000 و 1200 هرتز را نشان میدهند. فرکانس اساسی که‌هامونیک‌های آن با این فرکانس‌ها تطابق داشته باشه، 200 هرتز است. نواک دریافتی به این فرکانس 200 هرتزی مربوط می‌شود.

شبیه سازی پاسخ‌های پردهی اصلی به تکانه‌های دوره‌‌‌ای 200 پالس در ثانیه / شکل موج ورودی در پایین نشان داده شده است و تکانه‌ها هر 5 ثانیه رخ می‌دهند. اعداد سمت چپ فرکانس‌هایی را که مربوط به حداکثر تحریک ممکن در پرده سمعک ویدکساصلی می‌شوند را نشان می‌دهند. شکل موج که در اینجا وجود دارد، به عنوان تابعی از زمان در مقابل آن عدد وجود دارد.

توجه داشته باشید که فرکانس اساسی همیشه بالاترین مقدار ممکن را که در تجزیه و تحلیل اولیه مناسب است را دارد. برای مثال، فرکانس اساسی 100 هرتز‌هامونیک‌های 800، 1000 و 1200 هرتز را هم خواهد داشت اما نواک آن که به 100 هرتز مربوط باشد، شنیده نمی‌شود. همچنین باید توجه کرد که وقتی تن پیچیده‌‌‌ای شامل تنها دو یا سه‌هامونیک پایین است. بعضی از افراد که به آنها "شنوندگان تحلیلی" میگویند، این نواک پایین را نمی‌شنوند ولی در عوض، نواک‌هایی را ه به تک تک‌هامونیک‌ها ارتباط دارد را می‌شوند. بعضی دیکر که به آنها "شنوندگان مصنوعی" میگویند، غالبا نواک پایین را می‌شنوند. وقتی‌هامونیک‌های زیادی وجود داشته باشند، نواک پایین معمولا تنها چیزی است که شنیده می‌شود.

دلایل مبنی بر اینکه نوا پایین تن پیجیده از اطلاعات چندین‌هامونیک بوجود می‌آید از مطالعاتی که توانایی تشخیص در میزان تکرار را بررسی می‌کنند نشئت میگیرد. وقتی میزان تکرار یک تن پیچیده تغییر کند، تمامی‌غناصر دیگر از لحاظ فرکانس تغییر می‌کنند و تغییری در نواک پایین شنیده می‌شود. توانایی تشخیص چنین تغییرانی بهتر از توانایی تشخیص تغییرات سینوسی فرکانس در هر کدام از عناصر سینوسی تن پیچیده است.